Dil ve tarih ilişkisi

Dil ve tarih, başlı başına iki büyük başlıktır aslında. İkisi için de üniversitelerde bölümler vardır ve bir sürü öğrenci, bu konularda eğitim görürler. Yani, bu iki başlık, derinlemesine incelenen iki ayrı bilim dalıdır aslında. Peki, bu iki hacimli başlık arasında nasıl bir ilişki vardır? Pek tabii ki, birbiriyle ilişki içindedirler, tarihin çok eski devirlerini araştırmak istediğimizde kitaplara başvururuz veya, bir kazıda bir tarihi eser niteliğindeki bir eşya, bir duvar yazısı vb. gördüğümüzde bunu yazısından yani dilinden çözeriz. Diğer yandan, dil konusunda eski devirlere dair bir araştırmada bulduğumuz belgelerde okuyamadığımız bir kelime olduğunda, bulduğumuz metnin tarihini biliyorsak ona göre yorumlayarak doğru bir yorum yapabiliriz. Söz gelimi, Köktürkler ve Uygurları dilleri sebebiyle tarihte iki ayrı devlet olarak alırız bir nevi. Diğer taraftan baktığımızda ise Köktürkler ve Uygurları, tarihlerindeki olayların farklılıklarından dolayı iki ayrı Türk dili olarak dil tarihinde yer veririz. Biraz önceki satırlarda geçen dil tarihi lafzı bile, aslında bu konuyu özetlemeye yeter de artar bile. Verdiğim Köktürkler ve Uygurlar arasındaki ilişkileri dil tarihi açısından da ele alabiliriz, sadece tarih açısından veya sadece dil açısından da ele alabilliriz, özetle bu iki hacimli başlık, her zaman karşılıklı, birbirlerini besleyen bir ilişki içindedirler...